Eşya Kargo
Eşya – Kargo Taşımacılığı Mevzuatı
Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliğinin Kapsadığı Konular
- Karayolunda motorlu taşıtlarla yapılan eşya ve yolcu taş.
- Acenteler
- Taşıma işleri komisyonculuğu
- Nakliyat ambarı işletmeciliği
- Kargo, lojistlik işletmeciliği
- Terminal işletmeciliği
- Dağıtım işletmeciliğine benzer faaliyet yapanlar
- Taşımacılık faaliyetlerinde kullanılan her bir aracı kapsar.
Karayolu Taşıma Kanunu ve Yönetmeliğinin Kapsamadığı Konular:
- Özel otomobillerle ve bunların römorklarıyla yapılan ve ticari olmayan taşımalar,
- Lastik tekerlekli traktörlerle ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar,
- İki, üç ve dört tekerlekli motosikletlerle yapılan ve ticari olmayan taşımalar,
- Resmi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ticari olmayan taşımalar,
- Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğüne ait taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan taşımalar,
- Gerçek kişiler adına hususi olarak kayıt ve tescil edilmiş kamyonet cinsi taşıtlarla ve bunların römorklarıyla yapılan ve hem taşımanın hem de taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar,
- Kamyonet cinsi olarak tescil edilen (BB-Van)/Panelvan olarak kayıtlı, sürücü dahil 4 veya daha fazla koltuğu bulunan taşıtlarla yapılan ve hem taşımanın hem de taşınan eşyanın ticari olmadığı taşımalar,
- Altı dingilin üzerindeki lastik tekerlekli vinç veya cenaze aracı veya ambulans veya naklen yayın aracı olarak tescil edilmiş araçların kullanım amaçlarına uygun olarak yapılan taşımalar,
- Türk Silahlı Kuvvetlerinin yakıtlarını taşıyan taşıtları kapsamaz
Mesleki Yeterlilik Sınıflaması:
SRC 1: Uluslararası yolcu taş.
SRC 2: Yurtiçi yolcu taşımacılığı
SRC 3: Uluslararası eşya ve kargo taş.
SRC 4: Yurtiçi eşya ve kargo taşımacılığı
SRC 5: Tehlikeli madde taşımacılığı
Not:SRC 1 belgesi SRC 2 belgesini - SRC 3 belgesi SRC 4 belgesini kapsamaktadır. SRC 5 belgesi alabilmek için SRC 3 ve SRC 4 belgelerinden birine sahip olmak gerekir.
Tanımlar:
Acente: Ticari mümessil, ticari vekil, satış memuru veya müstahdem gibi bağımlı bir sıfatı olmaksızın bir sözleşmeye dayanarak belirli bir yer veya bölge içinde daimi surette bir veya birden fazla taşımacıyı ilgilendiren sözleşmelerde aracılık etmeyi ve onlar adına taşıma sözleşmesi yapmayı meslek edinen kişidir.
Ara Durak:Kalkış noktası ile varış noktası arasında bulunan, yolcuların asgari ihtiyaçlarının karşılandığı ve yolcu indirilip bindirilen yere denir.
Kargo: Tek parçada en fazla 100 kg geçmeyen paketlenmiş eşyaya denir.• EŞYA Kİkili Taşıma: Akit ülke taşıtlarının iki ülke arasında yapmış olduğu yolcu veya eşya taşımalarına denir.
İstiap Haddi ve/veya Taşıma Kapasitesi: Bir taşıtın veya aracın güvenle taşıyabileceği ve imalat standardında belirtilen en çok yük ağırlığı veya yolcu ve hizmetli sayısına denir.
Özmal Taşıt: Yetki belgesi sahibi adına motorlu araç tescil ve motorlu araç trafik belgelerinde kayıtlı taşıtlarına denir.
Sevk İrsaliyesi: Yurt içi taşımalarda, gönderilen eşya için, gönderen tarafından düzenlenen eşyanın içeriğini, ağırlığını, hacmini, paketleme veya ambalaj şekli ile gerçek değerini belirleyen ve gönderenin beyanına dayanan ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen belgeye denir.
Sözleşmeli Taşıt: Yetki belgesi sahibinin noterden yapılmış bir taşıma geliri paylaşımı veya kira sözleşmesine dayanarak, kendi unvan ve sorumluluğu altında çalıştıracağı başkasına ait taşıtlara denir.
Taşıma Güzergahı: Taşımanın başladığı kalkış noktasından bittiği varış noktasına kadar ara duraklar da dahil takip edilen yola denir.
Taşıma İrsaliyesi: Taşıma faaliyetinde bulunanların, taşınmasını üstlendikleri bir veya birden çok gönderilen ve gönderene ait aynı taşıtta, aynı zamanda taşınan eşya veya kargo için ilgili mevzuat hükümleri uyarınca düzenlenen belgeye denir.
Taşıma Senedi: Eşya ve kargo taşımalarında gönderen ile yetki belgesi sahibi arasında akdedilen, ilgili diğer mevzuat ve bu Yönetmelikte belirlenen şartları ihtiva eden belge ile bu tür bir sözleşmede bulunması gereken bilgileri ihtiva etmesi halinde taşıma senedi yerine geçecek olan taşıma faturası, taşıma irsaliyesi veya irsaliyeli taşıma faturasına denir.
Taşıt Belgesi: Yetki belgesi sahibinin kullanacağı taşıtların niteliğini ve sayısını liste halinde gösteren yetki belgesinden ayrı, yetki belgesinin eki olarak düzenlenen belgeye denir
Taşıt Kartı: Bir taşıtın yalnız bir yetki belgesinin eki taşıt belgesinde kayıtlı olduğunu ve bu belge altında çalıştırılabileceğini gösteren belgeye denir.
Transit Taşıma: Herhangi bir ülkede başlayan ve en az bir ülke toprakları üzerinden geçtikten sonra bir başka ülkede sona eren, başlama ve sona erme ülkeleri dışında kalan ülkeler üzerinden yapılan taşımaları kapsayan yolcu veya eşya taşımalarına denir.
Üçüncü Ülke Taşıması: Yolcu ve eşyanın bindirme, indirme, yükleme, boşaltma noktalarının taşıtın kayıtlı olduğu ülkenin dışındaki ülkeler arasında yapılan taşımalara denir.
Yarı Römork: Bir kısmı motorlu taşıt üzerine oturan, taşıdığı eşyanın veya yükün ve kendi ağırlığının bir kısmı motorlu taşıt tarafından taşınan römorka denir.
Yetki Belgesi: Bu Yönetmeliğin kapsamında faaliyette bulunacak gerçek ve tüzel kişilere çalışma izni veren ve Bakanlıkça düzenlenen belgeye denir.
Yurtiçi Taşıma: Herhangi bir ilin herhangi bir noktasından başlayıp diğer bir ilin herhangi bir noktasında biten taşımaya denir.
Yetki Belgeleri
C Türü Yetki Belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
C1 Yetki Belgesi: Hususi eşya taşımacılığı yapacak, en az 1 adet öz mal taşıtı olanlara verilir.
C2 Yetki Belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacak, en 10 adet öz mal taşıt,400 ton asgari kapasiyi sağlayanlara verilir.
C3 Yetki Belgesi: Ticari amaçla taşınma eşyası taşımacılığı yapacak, en az 3 adet öz mal taşıta ve 75 ton kapasiteye sahip olanlara verilir.
Not: C yetki belgesine kayıt edilecek taşıtların 15 yaşından küçük olması şarttır.
G Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla eşya veya kargo taşımacılığı alanında acentelik yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
G1 Yetki Belgesi: Yurtiçi eşya acenteliği yapacaklara verilir.
G2 Yetki Belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası eşya acenteliği yapacaklara verilir.
G3 Yetki Belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası kargo acenteliği yapacaklara verilir.
H Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla yurtiçi ve uluslararası eşya taşımacılığı alanında komisyonculuk yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
H1 Yetki Belgesi: Yurtiçi taşımacılık alanında komisyonculuk yapacaklara verilir.
H2 Yetki Belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası taşımacılık alanında komisyonculuk yapacaklara verilir
K Türü Yetki Belgesi: Yurtiçi eşya taşımacılığı veya hususi taşımacılık yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir. Taşımanın şekline göre aşağıdaki türlere ayrılır:
K1 Yetki Belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı yapacaklara
1) Gerçek kişilerin en az, 1 birim taşıt ve 25 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları,
2) Tüzel kişilerin en az, 2 birim taşıt ve 50 tonluk asgari kapasiteye sahip olmaları
K2 Yetki Belgesi: Hususi eşya taşımacılığı yapacak, en az 1 birim taşıtı olanlara verilir.
K3 Yetki Belgesi: Ticari amaçla taşınma eşyası taşımacılığı yapacak, en az 2 birim taşıt ve 35 ton asgari kapasiteyi sağlayanlara verilir.
Not: K yetki belgesine kayıtlı araçlarda yaş şartı aranmaz. L Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla lojistik işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
L1 Yetki Belgesi: Yurtiçi lojistik işletmeciliği yapacak, en az 3 birim taşıt ve 75 tonluk asgari kapasiteyi sağlayanlara verilir.
L2 Yetki Belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası lojistik işletmeciliği yapacak, en az 5 birim taşıt ve 200 tonluk asgari kapasiteyi sağlayanlara verilir
M Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla tarifeli olarak kargo işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
M1 Yetki Belgesi: İl içi kargo taşımacılığı yapacak, en az, 3 birim taşıtı olanlara verilir.
M2 yetki belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası kargo taşımacılığı yapacak en az, 3 birim taşıtı olanlara verilir.
N Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
N1 Yetki Belgesi: İl içi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak, en az, 3 birim taşıtı olanlara verilir.
N2 Yetki Belgesi: Yurtiçi nakliyat ambarı işletmeciliği yapacak, en az, 8 birim taşıtı olanlara verilir.
P Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla dağıtım işletmeciliği yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
P1 Yetki Belgesi: İl içi dağıtım işletmeciliği yapacak, en az, 5 adet öz mal motorlu taşıtı olanlara verilir.
P2 Yetki Belgesi: Yurt içi dağıtım işletmeciliği yapacak, en az, 30 adet öz mal motorlu taşıtı olanlara verilir.
R Türü Yetki Belgesi: Ticari amaçla eşya taşımacılığı alanında taşıma işleri organizatörlüğü yapacak gerçek ve tüzel kişilere verilir.
R1 Yetki Belgesi: Yurtiçi taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara,
R2 Yetki Belgesi: Yurtiçi ve/veya uluslararası taşıma işleri organizatörlüğü yapacaklara verilir.
Yetki Belgeleri Yenileme Süreci
- Tüm yetki belgelerinin geçerlilik süresi 5 Yıldır.
- Yetki belgesinin geçerlilik süresinin bitim tarihinden itibaren 630 gün içinde başvurulursa %5’ini ödeyerek yenileyebilirler.
- Yetki belgesi sahibine verilen ve kaldırılmamış olan uyarmaların sayısının 150 adede ulaşması tebliğini izleyen 15 gün içinde ödeme yapılarak uyarmaların sayısının 150 adedinin altına düşürülmemesi halinde, yetki belgesinin faaliyeti geçici olarak durdurulur. Yetki Belgesi faaliyeti geçici olarak durdurulanların, gerekli ödemeyi yaparak uyarmaların sayısını 150 adedin altına düşürmeleri halinde, yetki belgesi faaliyetlerine izin verilir.
Not:
- Karayolunda taşıma yapan römork ve yarı römorklarda yaş şartı aranmaz.
- Ulusal mevzuatımızda taşıma sözleşmeleri Ticaret Kanunu ile belirlenmiştir.
- Karayolu Taşıma Yönetmeliği’ne göre Kargo taşımacılığı yapanlar güzergâha uymak zorundadırlar. Taşıma İşlerinde İstihdam Edilen Sürücülerin Nitelikleri
A) Sürücü belgesine sahip olmak
B) Mesleki yeterlilik belgesine sahip olmaları,
C) Büyük otobüs kullananların 26 yaşından gün almış olmaları,
D) 66 yaşından gün almamış olmaları,
E) Bedeni ve psiko-teknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporu almaları
F) Tehlikeli madde taşıyan taşıtları kullananların SRC 5 ve ADR Sürücü
Belgesi almaları
G) Uyuşturucu, silah, insan ve gümrük kaçakçılığı ile terör suçlarından dolayı hürriyet bağlayıcı ceza almamış olmaları
Suç ve Ceza Tutanağı Düzenlemeye Yetkililer
- Ulaştırma Bakanlığı Personeli
- Trafik polisi ve zabıtası
- Terminallerde görevli belediye zabıtası
- Trafik polisinin görev alanı dışındaki kalan yerlerde rütbeli jandarma personeli,
- Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığının “Gümrük Muayene Memurları” ve “Gümrük Muhafaza Memurları”
Not: Karayollarında Sahil güvenlik personelinin Ceza Tutanağı düzenleme yetkisi yoktur.