Gümrük Mevzuat
Gümrük Nedir?
Bir ülkenin diğer ülkelerle olan ekonomik münasebetlerinin yürütüldüğü, ülkeye giriş ve çıkışların yapıldığı merkezlere verilen isimdir.
TC Gümrük Bölgesi: Türkiye Cumhuriyeti topraklarını, karasularını, iç sularını ve hava sahasını kapsayan bölgedir.
Özet Beyan: Gümrüğe sunulan eşya için, eşyanın gümrüğe sunulmasını takip eden ilk iş günü mesai bitimine kadar ilgili gümrük idaresine bir özet beyan verilir. Özet beyan, eşyayı Türkiye Gümrük Bölgesine getiren veya eşyanın gelişinden sonra taşıma sorumluluğunu üstlenen ya da bu kişiler adına hareket eden kişi tarafından verilir. TIR taşıması yapan aracın sürücüsü taşıyıcının temsilcisi sıfatı ile özet beyan verilmesi işlemini yapar.
NOT:
1. Gümrük kanununa göre DENİZYOLU i le Türkiye gümrük idaresine sunulan eşyanın özet beyanı verildiği tarihten itibaren 45 gün içinde işleminin tamamlanması zorunludur
2. Gümrük kanununa göre KARAYOLU le Türkiye gümrük idaresine sunulan eşyanın özet beyanı verildiği tarihten itibaren 20 gün içinde işleminin tamamlanması zorunludur
3. Gümrük işlemleri ile ilgili belgelerin 5 Yıl süreyle saklanması şarttır Elleçleme: Gümrük gözetimi altındaki bir eşyanın nitelikleri değiştirilmeden ; istiflenmesi,yerinin değiştirilmesi,ambalajlarının değiştirilmesi veya tamiri, havalandırılması vb. işlemlere tabi tutulmasıdır.
ATA karnesi: Eşyanın yurtdışına çıkarılma amacına göre taraf ülkeler arasında, başka herhangi bir belgeye gerek duyulmaksızın, eşyanın geçici olarak ithalat ve ihracatını sağlayan gümrük belgesine denir
Gümrük Beyanı: Bir gümrük rejimine tabi tutulmak istenen eşya, bu rejime uygun şekilde yetkili gümrük idaresine beyan edilir.
Beyan şu şekillerde olabilir:
a) Yazılı olarak,
b) Bilgisayar veri işleme tekniği yoluyla,
c) Sözlü olarak,
d) Eşya sahibinin bu eşyayı bir gümrük rejimine tabi tutma isteğini ifade ettiği herhangi bir tasarruf yoluyla,
Karayolu Taşıtı Onay Belgesi: Karayolu ile Uluslararası Eşya Taşımacılığı yapan taşıtların TIR Sözleşmesinde belirtilen teknik şartlara haiz olduğunu gösteren belgeye denir. 2 Yıl geçerlidir.
Karayolu Taşıtı Onay Belgesi Verilecek Taşıt ve Römorklar
a) Kamyonlar,
b) Özel amaçlar için kullanılan taşıtlar, (soğuk hava tertibatı, sarnıçlı, tecritli, tanker v.s. gibi)
c) Brandalı taşıtlar,
d) Römork ve yarı römorklar, için Onay Belgesi verilir.
Taşıt muayenesi; Gümrük idaresi muayene amacıyla eşyanın boşaltılmasını ve kapların açılmasını isteyebilir.
Gümrük izni; Eşya konulduğu ilk yerden Gümrük İdaresi izniyle kaldırılabilir.
İmha; Gümrük idaresi şartlar gerektirdiği taktirde gümrüğe sunulan eşyayı imha edebilir.
Transit Rejimi: İthalat vergileri ve ticaret politikası önlemlerine tabi tutulmayan serbest dolaşıma girmemiş eşya ile ihracatla ilgili gümrük işlemleri tamamlanmış eşyanın, gümrük gözetimi altında Türkiye Gümrük Bölgesi içinde bir noktadan diğerine taşınması, transit rejimi hükümlerine tabidir.
Transit rejimine tabi tutulan eşya Türkiye Gümrük Bölgesi içinde;
a) Yabancı bir ülkeden gelip yabancı bir ülkeye,
b) Yabancı bir ülkeden Türkiye’ye,
c) Türkiye’den yabancı bir ülkeye,
d) Bir iç gümrükten diğer bir iç gümrüğe taşınabilir.
Türkiye Gümrük Bölgesinde karayolu ile transit eşya taşıyan taşıtların transit süreleri, izleyecekleri yollar, kontrol noktaları ve konaklama yerleri ile ilgili olarak düzenlemeler yapmaya Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yetkilidir.
Beyanın Kontrolü ve Muayenesi
Yapılacak kontrol veya muayenenin türü kırmızı, sarı, yeşil ve mavi hatlara göre belirlenir.
Kırmızı hat; Eşyanın fiziki muayenesi ile birlikte belge kontrolünün de yapıldığı hattır.
Sarı hat; Fiziki muayeneye gerek görülmeksizin eşyaya ait beyanname ve eklerinin doğruluğunun ve birbiriyle uygunluğunun kontrol edildiği hattır.
Yeşil hat; Eşyanın belge kontrolüne veya fiziki muayeneye tabi tutulmadığı hattır.
Mavi hat; Eşyanın veya buna ilişkin yazılı beyan ve ilgili belgelerin veya ticari belge ve verilerin sonradan kontrol edildiği hattır.
Eşyanın Fiziki Muayenesi 3 şekilde yapılır:
a) Tam muayene: Eşyanın bütün kaplarının açılarak muayene edilmesidir.
b) Kısmi muayene: Eşyayı temsil etmeye yetecek sayıda kabın açılarak muayene edilmesidir.
c) Haricen muayene: Kapların açılmayarak sadece dıştan muayene edilmesidir.
Notlar: Eşyanın gümrükçe onaylanmış bir işlem veya kullanıma tabi tutulması malın ambalajlanması denir. Gümrük Bölgesi’ne gelen eşyanın gümrük idaresine bildirilmesine Eşyanın gümrüğe sunulması denir. Taşıt Onay Belgesinin süresi yurtdışında bitterse sefer tamamlana kadar devam edilir Serbest Bölgeye konulan eşyaların gümrüğe sunulmasına gerek yoktur..